צ'צ'נית/אלפבית
< צ'צ'נית
בצ'צ'נית יש 46 אותיות בכתב הקירילי. לצ'צ'נית יש 4 נוסחים בכתב: שני נוסחים (שונים) של האלפבית הלטיני, נוסח של האלפבית הקירילי (הנוסח הנוכחי), ונוסח של האלפבית הערבי (עקב כך שצ'צ'ניה היא מוסלמית). הנוסחים יתוארו בטבלאות הבאות (לא כולל הנוסח הערבי):
האלפבית הלטיני הראשון:
| D d | Čh čh | Ch ch | Č č | C c | B b | Ä ä | A a |
| K k | J j | I i | H h | Gh gh | G g | F f | E e |
| P p | Ö ö | O o | Ņ ņ | N n | M m | L l | Kh kh |
| Th th | T t | Š š | S s | R r | Qh qh | Q q | Ph ph |
| Ž ž | Z z | Y y | Ẋ ẋ | X x | V v | Ü ü | U u |
האלפבית הלטיני השני:
| D d | Ç̇ ç̇ | Ç ç | Ċ ċ | C c | B b | Ä ä | A a |
| I i | Ẋ ẋ | X x | H h | Ġ ġ | G g | F f | E e |
| O o | Ꞑ ꞑ | N n | M m | L l | Kh kh | K k | J j |
| Ş ş | S s | R r | Q̇ q̇ | Q q | Ph ph | P p | Ö ö |
| Ƶ ƶ | Z z | Y y | V v | Ü ü | U u | Th th | T t |
| Ə ə |
האלפבית הקירילי:
| Е е | Д д | ГІ гІ | Г г | В в | Б б | Аь аь | A a |
| Къ къ | Кх кх | К к | Й й | И и | З з | Ж ж | Ё ё |
| ПӀ пӏ | П п | Оь оь | О о | Н н | М м | Л л | КӀ кӏ |
| Х х | Ф ф | Уь уь | У у | ТӀ тӏ | Т т | С с | Р р |
| Щ щ | Ш ш | ЧӀ чӏ | Ч ч | ЦӀ цӏ | Ц ц | ХӀ хӏ | Хь хь |
| І | Яь яь | Я я | Юьюь | Ю ю | Э э | Ь ь | Ъ ъ |
האלפבית הערבי לצ'צ'נית הוא אותו אלפבית רק עם תוספות:
Аь-آ
Г-گ
Оь-ۊ
Уь-ۊ
באלפבית צ'צ'ני האות I (הנקראת פלוצ'קה) יכולה להכתב גם בתור 1, ובעבר הרחוק (במאה ה-18) נכתבה הצ'צ'נית בכתב הגרוזיני.
הטבלה הבאה מראה את האלפבית הצ'צ'ני ואת הצליל אותו מפיקה כל אות:
| קירילי | שם | ערבית (לפני 1925) |
לטיני | שם | IPA |
|---|---|---|---|---|---|
| Аа | а | ا آ | Aa | a | /ə,ɑː/ |
| Аь аь | аь | ا | Ää | ä | /æ,æː/ |
| Бб | бэ | ب | Bb | be | /b/ |
| Вв | вэ | و | Vv | ve | /v/ |
| Гг | гэ | گ | Gg | ge | /g/ |
| Гӏгӏ | гӏа | غ | Ġġ | ġa | /ɣ/ |
| Дд | дэ | د | Dd | de | /d/ |
| Ее | е | ە | Ee | e | /e,ɛː,je,ie/ |
| Ёё | ё | یوٓ | yo | /jo/ | |
| Жж | жэ | ج | Ƶƶ | ƶe | /ʒ,dʒ/ |
| Зз | зэ | ز | Zz | ze | /z,dz/ |
| Ии | и | ی | Ii | i | /ɪ/ |
| Ий ий | یی | Iy iy | /iː/ | ||
| Йй | доца и | ی | Yy | doca i | /j/ |
| Кк | к | ک | Kk | ka | /k/ |
| Кк кк | کک | Kk kk | /kː/ | ||
| Кх кх | кх | ق | qa | /q/ | |
| Ккх ккх | قق | Qq qq | /qː/ | ||
| Къ къ | къа | ڨ | Q̇q̇ | q̇a | /qʼ/ |
| Кӏ кӏ | кӏа | گ (ࢰ) | Kh kh | kha | /kʼ/ |
| Лл | лэ | ل | Ll | el | /l/ |
| Мм | мэ | م | Mm | em | /m/ |
| Нн | нэ | ن | Nn | en | /n/ |
| Оо | о | ووٓ وٓ | Oo | o | /o,ɔː,wo,uo/ |
| Ов ов | ов | وٓو | Ov ov | ov | /ɔʊ/ |
| Оь оь | оь | وٓ | Öö | ö | /ɥø,yø/ |
| Пп | пэ | ف | Pp | pe | /p/ |
| Пп пп | فف | Pp pp | /pː/ | ||
| Пӏ пӏ | пӏа | ڢ ـٯ | Ph ph | pha | /pʼ/ |
| Рр | рэ | ر | Rr | er | /r/ |
| Рхӏ рхӏ | رھ | Rh rh | /r̥/ | ||
| Сс | сэ | س | Ss | es | /s/ |
| Сс сс | سس | Ss ss | /sː/ | ||
| Тт | тэ | ت | Tt | te | /t/ |
| Тт тт | تت | Tt tt | /tː/ | ||
| Тӏ тӏ | тӏа | ط | Th th | tha | /tʼ/ |
| Уу | у | و | Uu | u | /uʊ/ |
| Ув ув | وو | Uv uv | /uː/ | ||
| Уь уь | уь | و | Üü | ü | /y/ |
| Уьй уьй | уьй | Üy üy | üy | /yː/ | |
| Фф | фэ | ف | Ff | ef | /f/ |
| Хх | хэ | خ | Xx | xa | /x/ |
| Хь хь | хьа | ح | Ẋẋ | ẋa | /ʜ/ |
| Хӏ хӏ | хӏа | ھ | Hh | ha | /h/ |
| Цц | цэ | ڔٜ | Cc | ce | /ts/ |
| Цӏ цӏ | цӏа | ڗ | Ċċ | ċe | /tsʼ/ |
| Чч | чэ | چ | Ҫҫ | ҫe | /tʃ/ |
| Чӏ чӏ | чӏа | ڃ | Ҫ̇ ҫ̇ | ҫ̇e | /tʃʼ/ |
| Шш | шэ | ش | Ş ş | şa | /ʃ/ |
| Щщ | щэ | ||||
| Ъ) ъ) | чӏогӏа хьаьрк | ئ | Əə | ç̇oġa ẋärk | /ʔ/ |
| Ы) ы) | ы | ||||
| Ь) ь) | кӏеда хьаьрк | kheda ẋärk | |||
| Ээ | э | اە | Ee | e | /e/ |
| Юю | ю | یو | yu | /ju/ | |
| Юь юь | юь | yü | /jy/ | ||
| Яя | я | یا یآ | ya | /ja/ | |
| Яь яь | яь | یا | yä | /jæ/ | |
| Ӏӏ | ӏа | ع | Jj | ja | /ʡ,ˤ/ |